Serious games zijn games met een ander doel dan entertainment en worden ingezet in verschillende sectoren. Denk aan het onderwijs, de gezondheidszorg, voor duurzaamheidsprojecten en voor marketingdoeleinden. Serious games moeten vermakelijk zijn zodat spelers langer en vaker spelen, maar dat is niet het hoofddoel. Het doel van een serious game kan erg verschillen. We geven je meer inzicht in de vijf types serious games en hoe deze in de praktijk ingezet worden.
In dit artikel gaan we in op serious games om:
- kennis over te dragen;
- vaardigheden aan te leren;
- bewustwording te creëren;
- gedrag te veranderen;
- motivatie te vergroten.
Serious games om kennis over te dragen
Kennisoverdracht vindt op veel verschillende manieren plaats. We krijgen les op school, lezen boeken in onze vrije tijd en delen informatie met anderen. Soms gaat het over onderwerpen die minder interessant zijn en dan is het moeilijk om je aandacht erbij te houden. Daar kan een serious game de oplossing bieden. Dat is het geval bij Blok Out: een mixed-reality tour door de ‘Blokhuispoort’ in Leeuwarden.
Tegenwoordig is de Blokhuispoort in Leeuwarden een museum, zijn er tal van activiteiten en vind je er onder andere het kantoor van Grendel Games. Maar het heerst een rijke geschiedenis op deze locatie. Bezoekers kunnen daarom gebruik maken van Blok Out om meer te weten te komen over de Blokhuispoort en de gevangen die die er ooit opgesloten zaten.
De serious game heeft als doel om je historische kennis te vergroten terwijl je de Blokhuispoort ontdekt. In de game ga je samen met Barend, de oude sleutelbewaarder van de Blokhuispoort, op pad. Barend is zijn geheugen verloren. Door de oude gevangenis te ontdekken breng je Barend zijn geheugen terug. Tijdens de speurtocht los je verschillende puzzels en raadsels op. Het spel, geschikt voor kinderen vanaf 8 jaar, kan gespeeld worden via een smartphone.
Serious games om vaardigheden aan te leren
Als je een nieuwe vaardigheid wilt aanleren is het belangrijk om veel te oefenen. Bij sommige vaardigheden is een simulatie ideaal. Denk aan een piloot in opleiding die alle knoppen in een cockpit moet leren. Om dit te leren is het belangrijk dat de cockpit en vliegervaring zo realistisch mogelijk is.
Er zijn ook situaties waar het minder belangrijk is hoe realistisch de oefenomgeving is, zolang de juiste handeling wordt verricht. In dit geval is een serious game een goede oplossing omdat een serious game vaak leuker is om te spelen, wat leidt tot een beter resultaat.
Tip: lees ook dit artikel over het verschil tussen simulaties en serious games!
In het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) besloten ze een serious game in te zetten voor chirurgen in opleiding. Deze chirurgen moeten gemiddeld 200 uur per jaar oefenen om hun motorische vaardigheden op niveau te houden. Eerder oefenden de chirurgen met een operatiesimulatie, maar het UMCG merkte dat er te weinig gebruik werd gemaakt van de simulator.
Daarom ontwikkelden Grendel Games en het UMCG de serious game Underground. Het spel gaat over het karakter Sari die haar robotvriend Sw4nk uit de mijnen gaat bevrijden. Sari en Sw4nk komen in de grotten in de problemen. Door het spel te spelen, oefenen chirurgen in opleiding hun motoriek op een leuke, uitdagende manier.
Serious games om bewustwording te creëren
Het derde doel waar serious games kunnen worden ingezet is het creëren van bewustwording. Soms zijn we ons ergens niet van bewust of weten we slechts één kant van het verhaal. Of juist te veel kanten van een verhaal, zoals met het nieuws.
Waar we vroeger slechts enkele nieuwskanalen hadden, hebben we tegenwoordig tientallen manieren om het nieuws te lezen. Denk aan het journaal, de radio, nieuwswebsites en social media kanalen. Op al deze kanalen lees je meerdere kanten van een verhaal. Een mix van opinie, feiten en ook onwaarheden.
In de serious game Burst your Bubble worden spelers geconfronteerd met deze situatie. Je kunt het spel alleen uitspelen als je je in de nieuws-bubble van iemand anders kunt verplaatsen. Mensen worden zo bewust van de invloed van social media op hoe wij naar het nieuws kijken.
Serious games om gedrag te veranderen
Gedrag veranderen is lastig. Uit onderzoek blijkt dat het gemiddeld 66 dagen kan duren om nieuw gedrag aan te leren en dus intrinsiek gemotiveerd te raken. Iemand moet in die periode veel blootgesteld worden aan het nieuwe gedrag. Daar is motivatie voor nodig. Games hebben spannende karakters, een fantasierijke spelwereld en competitie met andere spelers. Deze elementen zorgen dat het leuk is om een game te spelen en nog belangrijker: te blijven spelen.
Een gedragsverandering waar we allemaal wel eens mee bezig zijn is een gezonde levensstijl. En we weten allemaal hoe lastig het is om die gedragsverandering vol te houden. Dat begrepen de initiatiefnemers van de serious game greenhabit ook. Dit is een game die werken aan je gezondheid leuk maakt.
In greenhabit krijgen spelers iedere dag een uitdaging in het teken van gezonde voeding, beweging, ontspanning, positief denken of sociale omgeving. In 12 weken moeten de spelers zoveel mogelijk dagelijkse uitdagingen voltooien. Natuurlijk wordt dit beloond met punten en badges, maar ook met fysieke beloningen, zoals een gratis groentebox van de lokale supermarkt. Spelers worden via de serious game voor langere tijd blootgesteld aan de gedragsverandering. Ook wordt het veranderen van je levensstijl gemakkelijker omdat je maar één uitdaging per dag hoeft te voltooien waardoor je leven niet ineens volledig omgegooid wordt.
Serious games om motivatie te vergroten
We sluiten dit artikel af met het laatste type: serious games om motivatie te vergroten. Eerder schreven wij al een uitgebreid artikel over het motiveren van personeel waarbij twee motivatietypes werden genoemd: intrinsieke en extrinsieke motivatie. Een intrinsieke motivatie komt uit jezelf (je wilt graag afvallen om je beter te voelen) en extrinsieke motivatie komt vaak uit een externe factor (salesmedewerker werkt extra hard om een bonus te krijgen). Door de funfactor in serious games kunnen herhaaldelijke oefeningen een stuk aangenamer worden en is de kans groter dat iemand intrinsiek gemotiveerd wordt.
Kinderen zijn er natuurlijk al van overtuigd dat spelletjes leuk zijn! Daar speelde Gryphon Rider op in met een game om de motivatie van jonge cliënten met niet-aangeboren hersenletsel te vergroten. Revalideren is namelijk een zwaar proces waarbij de oefeningen vaak herhaald moeten worden. In Gryphon Rider klimt de cliënt (in het spel) op de rug van een griffioen. Door naar links of rechts te leunen kunnen ze de griffioen bewegen en moeten ze hun balans zien te houden. In het verloop van het spel worden de bewegingen steeds moeilijker. Omdat het zo toegankelijk is en leuk is om te spelen blijven kinderen gemotiveerd om te oefenen voor een lange periode.
Wil je meer weten over de verschillende types serious games of heb jij een uitdaging liggen waarmee wij je kunnen helpen? Neem dan contact op met Tim Laning om het er vrijblijvend over te hebben: