Serious gaming is een onderwerp dat steeds populairder wordt. Maar, nieuw is het niet. Eén van de eerste voorbeelden van serious games ontstond in de 18e eeuw. In Duitsland werd toen het traditionele schaakspel omgetoverd tot ‘Das Kriegsspiel’. Legervoertuigen en soldaten vervingen de schaakstukken en de vierkante vakjes waren ingekleurd om verschillende terreinen aan te geven. Soldaten werden met het spel getraind en het leger gebruikte het om onderzoek te doen.
Het spel was geen succes. Er was veel kritiek: de soldaten geloofden er niet in. Wel was het de start van de revolutie van games. Serious games, om precies te zijn. Games waarbij kennisoverdracht of gedragsverandering centraal staat.
Tegenwoordig worden serious games op verschillende manieren ingezet. Wat maakt de serious game zo goed? Welke probleem lost het op en hoe worden ze gevalideerd? In dit artikel lees je vijf voorbeelden van serious games.
1. Underground: chirurgen trainen in een veilige omgeving
Oefening baart kunst, maar niet voor alle beroepen is oefenen eenvoudig. Denk aan chirurgen. Ten eerste kan er niet ‘in het echt’ getraind worden, want één fout kan fataal zijn. Ten tweede: een simulator is ontzettend duur. Toch moet een chirurg in opleiding 200 uur per jaar oefenen om de operatievaardigheden en het motoriek te verbeteren.
Het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) merkte dat de dure simulatoren niet voldoende werden gebruikt, terwijl de chirurgen in de pauzes met veel plezier spelletjes speelden op hun smartphone, zoals ‘Angry Birds’.
Doelstelling: trainen voor chirurgen net zo leuk maken als ‘Angry Birds’
Wat als de simulator omgetoverd wordt in een ervaring die net zo leuk is als Angry Birds?
Het UMCG en Grendel Games ontwikkelden ‘Underground’. In een spannende wereld verplaatsen de chirurgen zich in ‘Sari’, een dapper meisje die haar robotvriend ‘Sw4nk’ uit de mijnen moet bevrijden. Met een op maat gemaakte laparoscopische controller moeten de chirurgen uitdagingen voltooien waardoor ze hun motorische vaardigheden trainen.
De resultaten van Underground
De toepassing van het spel Underground brengt veel voordelen met zich mee. Zowel voor het UMCG als de chirurgen in opleiding:
- Een serious game is voor het UMCG vele malen goedkoper dan een simulator
- Chirurgen kunnen oefenen in een veilige omgeving, waarin fouten gemaakt mogen worden
- Chirurgen oefenen vaker en zijn hierdoor beter getraind
- De veilige oefenomgeving en uitdagende verhaallijn van Underground verlaagt de werkdruk
- De effecten van het spel kunnen wetenschappelijk gevalideerd worden
De serious game ‘Underground’ heeft twee keer de Dutch Game Award gewonnen en is door Forbes uitgeroepen tot een ‘game that can change the world’. Ontdek meer!
2. Sea Hero Quest: effectief onderzoek naar dementie
Op het eerste gezicht lijkt ‘Sea Hero Quest’ één van de vele games op je smartphone. Toch heeft het spel een belangrijkere functie dan alleen entertainment. Twee bedrijven, het ‘Deutsche Telekom Alzheimer’s Research UK’ en spelontwikkelaar ‘Glitchers’, zochten een manier om meer data te verzamelen voor hun onderzoek naar dementie.
Doelstelling: op grote schaal data verzamelen
Terwijl je in een bootje door slingerende kanalen vaart, op weg naar het volgende checkpoint, houdt de game je nauwlettend in de gaten. De slimme techniek van Sea Hero Quest beoordeeld je navigatievaardigheden: de eerste vaardigheid die verslechterd bij iemand met dementie.
De data wordt gebruikt om beter te begrijpen wat de ‘standaard navigatievaardigheden’ zijn. Het vinden van een nulpunt dus. Vanuit het nulpunt kunnen onderzoekers zien wanneer iemand zijn navigatievaardigheden minder worden dan het gemiddelde, wat een gevolg kan zijn van dementie.
Neem een kijkje in de wereld van Sea Hero Quest:
De resultaten van Sea Hero Quest
Nadat het spel in 2017 al 2.7 miljoen keer gedownload was, werd er ook een virtual reality editie uitgebracht. Waarom? Om meer beleving en entertainment toe te voegen. Dit leidt tot meer gebruikers. Meer gebruikers betekent meer data en dat zal helpen om meer inzicht te krijgen in dementie.
Uit de eerste bevindingen bleek dat ruimtelijke navigatievaardigheden al vanaf je 19e jaar beginnen af te nemen. Ook is er een fundamenteel verschil gevonden in de navigatiestrategieën tussen mannen en vrouwen. Mannen presteerden beter dan vrouwen.
3. Ludwig: een ontdekkingsreis in de wereld van duurzame energie
Om dit spel te winnen, moeten schoolkinderen kennis vergaren over duurzame energie en dit direct toepassen. Het bedrijf Ovos uit Oostenrijk zocht een manier om het vak natuurkunde spelenderwijs aan te bieden. Samen met specialisten, docenten en leerlingen werd ‘Ludwig’ ontwikkeld.
In deze serious game besturen kinderen van 11 jaar en ouder het kleine robotje ‘Ludwig’ door de vier verschillende werelden van energie (uit verbranding, water, zon en wind). In elke wereld verzamelen de kinderen beloningen die in lijn staan het curriculum van het vak. Zijn alle beloningen verzameld? Dan is het kennisboek compleet en is het vak natuurkunde behaald.
Doelstelling: onderzoeken hoe een serious game motiveert om te leren
Ludwig is een project waarin onderzocht wordt of een serious game kinderen van 10 tot 14 jaar motiveert om te leren. De drie pijlers van het onderzoek zijn:
- Vrijheid om te leren van fouten
- Vrijheid om te experimenteren
- Vrijheid om inspanning te leveren
De resultaten van Ludwig
De resultaten van het onderzoek laten zien dat kinderen gemotiveerd raken om het spel te spelen door de bewegingsvrijheid in de open wereld, de aantrekkelijke karakters en de uitdagende verhaallijn. Ook voelen de leerlingen zich meer aangetrokken tot het spel omdat ze zich ervoor moeten inspannen. Wel vinden ze het belangrijk dat het spel niet te moeilijk is. In serious games worden daarom vaak verschillende moeilijkheidsgraden toegepast.
4. EndeavorRX: een videogame als medicijn tegen ADHD
Bij medicijnen denk je waarschijnlijk aan een geneesmiddel in de vorm van een pil. Het Amerikaanse bedrijf ‘Akili’ heeft echter bewezen dat een serious game ook een medicijn kan zijn. Zij ontwikkelden een spel als behandeling voor kinderen met ADHD: EndeavorRX.
Doelstelling: kinderen met ADHD behandelen met serious games
Het spelidee is zes jaar lang wetenschappelijk onderzocht. Maar liefst 600 kinderen van 8 tot 12 jaar oud hebben het getest. EndeavorRX is door de Amerikaanse Food & Drug Administration officieel voorgeschreven als behandeling tegen ADHD. Nooit eerder was een game een goedgekeurde behandeling tegen een ziekte of aandoening.
[sc name=”newsletter-signup-NL”]
De resultaten van EndeavorRX
In het spel sturen kinderen een vliegend vaartuig door hindernisbanen, waar ze obstakels moeten vermijden, terwijl ze beloningen verzamelen. De hersenen van een kind worden uitgedaagd om zich op meerdere taken tegelijk te richten.
Het onderzoek toont aan dat de aandacht en concentratie bij een derde van de kinderen met ADHD verbeterde door het spelen van EndeavorRX. Maar liefst de helft van de ouders zagen een positieve verandering bij hun kind.
5. Reducept: chronische pijn verminderen met virtual reality
We hebben een zeer geavanceerd systeem in ons lichaam dat pijn ervaart. Wanneer je een hete pan aanraakt, voel je pijn en trek je onmiddellijk je hand terug. Je lichaam geeft dit signaal (pijn) om gevaar aan te geven en eventuele schade te beperken. Helaas werkt dit systeem niet voor iedereen. Zoals bij patiënten met chronische pijn.
Doelstelling: patiënten met chronische pijn behandelen
Met Margryt Fennema, gezondheidswetenschapper en digitaal healthcare innovator, en Louis Zantema, medisch psycholoog, ontwikkelde Grendel Games een serious game: Reducept.
Reducept, winnaar van de World Summit Award in de categorie ‘Health & Well Being’, helpt patiënten om te gaan met chronische pijn. Daarnaast maakt het spel de patiënt ook bewust over waar de pijn vandaan komt. Ontdek hoe:
De resultaten van Reducept
Virtual reality is een succesfactor van het spel. Wetenschappelijke kennis over virtual reality, pijneducatie en psychologie laten zien dat je je hersenen kan leren om meer controle te krijgen en pijn te verminderen, zelf op lange termijn. Lees hier alle resultaten.
Serious games: eindeloze mogelijkheden
Serious games werden in de 18e eeuw voor het eerst gebruikt om soldaten te trainen. Het was geen succes. In meer dan 200 jaar heeft technologie en onderzoek ervoor gezorgd dat serious games wel succesvol zijn. De mogelijkheden zijn tegenwoordig eindeloos zijn en de impact is enorm.
Wanneer wij een serious game ontwikkelen proberen we het beste van beide werelden samen te voegen: de kracht van onderzoek en onze expertise in gameontwikkeling. Deze combinatie geeft ons de kans om een game effectief en leuk te maken. In andere woorden: seriously entertaining! Lees hier hoe we dit doen.
Wil je meer weten over serious games of kunnen we je kunnen helpen? Neem dan contact op met Tim Laning voor een vrijblijvend gesprek:
